Verslag

Voorbereidingen voor de KiKaRoW 2005

Voordat de KiKaRoW richting Lowestoft, Engeland en weer terug voer is er heel veel voorbereid door heel veel vrijwilligers. De voorbereidingen hadden betrekking op het verzamelen en het organiseren van alle benodigde spullen en vaardigheden.

Haalbaarheidsstudie

De specialisten van de KNRM hadden ons overtuigd dat de tocht mogelijk was terwijl de belangrijkste roeiers in zeeroei-boten, Ton den Boon (Dortse), Peter Visser (Jason) en Adriaan van Vollenhoven (Muiden) ons aangaven dat de kans niet zo groot was dat we in twee weken tijd de kans zouden krijgen heen en weer te varen naar Lowestoft. Als windlimiet gaven zij 4 beaufort op. Als het even waait, is het op zee al een w4. We moesten gaan ontdekken waar onze grens lag wetende dat die afhankelijk is van materiaal en geoefendheid. Die we in het begin nog niet hadden. Via een veiligheidsnotitie werden middelen en moeilijkheden in kaart gebracht. Veel problemen konden daardoor worden opgelost. Meteo consult nam deel in het project met weersvoorspellingen op korte en lange termijn. Het weer werd beter voorspelbaar en gaf ons de mogelijkheid te gaan anticiperen op wat komen kon. Door het kiezen van een periode van twee weken waarbinnen iedereen binnen 12 uur beschikbaar moest zijn om te vertrekken was het verder wachten op geluk en redelijk weer.

Boot

De eerste oefeningen zijn gedaan met de Eersteling van de Koninklijke in Muiden. Deze Yole de Mer 32 (van Eurodiffusion) beviel ons redelijk en na een bezoek aan de haven van IJmuiden zelfs goed. We begrepen beter wat je nodig had op zee. We kozen voor hetzelfde beproefde Frans model, de Eurodiffusion. Deze boot wordt voor de kust van vele landen, en dus ook op de Noordzee, gebruikt in tochten en wedstrijden. Het nieuwste model, de Yole de Mer 35, was langer dan de Eersteling en dat was volgens mij een voordeel bij beter weer, maar moest wel op een aantal punten worden verbeterd om de boot geschikt te maken voor de lange oversteek. Eén en ander op advies van Van Vollenhoven en de mensen van de Fogo Isle (volg-/stationsschip). We monteerden een ander stuurmechanisme zodat de stuurvrouwen makkelijker en ook zonder handen konden sturen, ophijsogen om bij komende problemen de boot sneller uit het water te kunnen takelen, een hoge opbouw waar licht en radarreflector en vlag in gemonteerd konden worden en waarmee de electronische en optische zichtbaarheid werd verhoogd, een touw langs de hele zijkant waaraan de RIB zich kon vastgrijpen bij het wisselen, een inspectieluikje, opbergnetjes voor persoonlijke dingen die de roeiers meenamen een sleepoog op de boeg. De keus viel op conventionele roeibladen. Zeewater woelt en spoelt zodat water naderen niet zoveel betekenis meer heeft. Soms ben je blij als je al water pakt. Met kleinere bladen was de slagkracht op het blad van het zeewater kleiner.

Kleding

Van meerdere kanten werd KiKaRoW benaderd om roei-kleding af te nemen. Maria Jansma nam de taak op zich om één leverancier uit te zoeken en daarmee in zee te gaan. Truesport paste het beste in het plaatje. Een ingewikkelde vraag was: wat moet je op zee dragen. Volgens de KNRM een overlevingspak (bijna hebben we er een keer in geroeid om het te proberen). We probeerden Sip ervan te overtuigen dat dat niet soepel genoeg was en ook te warm. Roeiers moeten hun warmte kwijt kunnen. Volgens de zeeroeiers wordt er gewoon in roeikleding geroeid. Tenslotte kwamen we uit op het bekende trainingspak voor aan boord, een worstelpakje met korte pijpen, een roeibroek met lange pijpen en een ondershirt van Oslo. Maria ontwierp met Truus de roeikleding, legde het voor aan haar mederoeisters en verkreeg na enkele pogingen een lofvol resultaat. De meeste roeiers hadden waterschoenen aan in plaats van sportschoenen. Als vrije tijdskleding hadden we truien en overhemden van Arrow gekregen die veel op de foto’s van officiele gelegenheden te zien zijn. Het zijn heerlijke truien! Ook de KiKa-RoW pet (eigen verkoop product) werd vaak gedragen.

De stuurvrouwen hadden uiteraard eigen kleding nodig, Tijdens het sturen zit je stil en dat is op zee het ergste wat je kunt doen. Speciale zeilpakken met waterdichte (zeil-) laarzen hielden lijf en voeten droog. Voor eventuele noodgevallen hadden we nog kruikjes meegekregen die ze tijdens het sturen onder de kleding konden dragen. Die hebben we niet nodig gehad.

Medische voorbereiding

Zeeziekte kan je last van hebben. Tijdens de trainingen hadden we de meeste golven en zaten we op een heen en weer slingerende reddingsboot. Sommigen hadden er last van, de meeste mensen niet. Overigens wisten de mensen die last van zeeziekte hadden het meestal al van te voren. Er was iemand die verrast werd omdat hij de avond voor de training een feestje had gehad en teveel had gedronken. Maar met goed uitgerust zijn en een goede conditie hebben, rustig zijn en naar de open ruimte kijken wordt je minder snel zeeziek. In de zeeroeiboot is niemand overvallen door zeeziekte; op de reddingsboot wel.

De roeiers en stuurvrouwen zijn gekeurd door de Arbodienst Haarlem. Deze keuring bestond uit de bekende vragenlijst, een bloedonderzoek, een inspanningstest met cardiogram en een motiverend afscheid van de betrokken artsen. Het uiteindelijke oordeel voor onze mensen was: Geschikt voor een zeeroeitocht!

Frans Göbel was bereid om als arts mee te gaan tijdens de KiKaRoW en stelde in de voorbereiding de inhoud van de keuring op en begeleidde roeiers met hun blessures. Hij is huisarts met een specialisatie in sportblessures, en dat was voor iedereen erg prettig.

Ook de masseuse Marianne Soppe wilde graag met ons mee. In de voorbereiding kon zij nog niet veel doen maar tijdens de overtocht heeft zij haar steentje kunnen bijdragen!

Bijeenkomst op de Campagne van Michiel de Ruyter direct voorafgaand aan een 24 uurs training. De eerste kikakleding verschijnt. Deze trainingen werden in The Vin en een C2 of C4 geroeid met de helft van onze roeiers. Iedereen was verplicht om één van de twee 24 uurs trainingen doen. Sommigen deden beide trainingen.

De trainingen werden zeer positief ervaren. Sommige onzer roeiers ontdekten dat ze meer konden dan ze dachten. Mistverstanden ontstonden en werden weer opgelost. Omgaan met karakters als er bijna iets mis ging en iemand boos werd.

Route zoeken, contacten met andere verenigingen waar we langs kwamen, regen en slecht weer, vervoer met fietsen, auto’s en de boot, verdwaalde mensen die weer terecht kwamen maar even het schema verstoorden zodat de roeiers het onderling op moesten lossen: een ideale manier om te leren om te gaan met verstoringen op een wissel schema door zeeziekte. Er was zelfs iemand met een dubbele afspraak die de boel niet kon verstoren.

The Vin

Het schilderen van de naam en de dolfijn door Merel Vuil (moeder van Vinnie) en Pauline Schröder in de reparatieloods van Michiel de Ruyter.
Vinnie Krispijn heeft aan het eind van zijn leven twee keer met dolfijnen kunnen zwemmen. De dolfijn is symbool gaan staan voor Vinnie en wij wilden hem graag op de boeg geschilderd hebben. The Vin is een geuzennaam voor Vinnie. De naam voor de boot was goed gekozen en leeft in ons aller hart voort.

24 uurs training

Deze trainingen werden met de halve groep uitgevoerd en brachten ons door Noord- en Zuidholland. Vooral de 24 uurs trainingen (of de 11-steden tocht) waren noodzakelijk omdat naast het 24 uur doorgaan er ook in de nacht geroeid moest worden. En om dan al je spullen op orde te hebben (en te houden) is niet makkelijk.Roeiers die nog nooit ’s nachts geroeid hadden, konden zo in ieder geval eens meemaken hoe dat was voordat ze het op zee moesten doen! Ook in de seatrials hadden we een nachtroeisessie opgenomen waarin we de zichtbaarheid en de verlichting konden testen in combinatie met het wisselen op zee.

Veiligheid voor alles. We hebben bij het NUTEC op de maasvlakte een training gedaan waarin eerst de theorie van Gevaren op zee, zoals onderkoeling en zeeziekte met de complete fysiologie werd behandeld. Afschrikwekkende verhalen en beelden werden daarbij niet geschuwd. In het tweede deel van de training sprongen we in water van 4 graden om daar een kwartiertje in te drijven en leerden we van Ard Quak en zijn mede instructeurs daarna overlevingscirkels maken, de houding om in het water langer te overleven, klommen we in touwen en ladders bij grote golven, met sirenes, in het donker, en met stormwind om de oren. Ook gingen we ondersteboven opgesloten in een helikopter kopje onder met de opdracht rustig uit het raam te klimmen. Het was een heerlijke training!

We worden met koud water uit brandweerslangen bespoten met koud water en zingen ondertussen: Ik heb een potje met vet…

Veiligheids oefening bij het NUTEC: hoe is het in het donker in het water te drijven met wat golven? Als je eenmaal op zee bent geweest dan weet je dat dit een zeer rustige situatie is. Op zee wordt je als groep snel uit elkaar geslagen door de golven en eenmaal uit elkaar is het niet eenvoudig de eenling te vinden. Reflectie strepen helpen dan enorm. Net als de lichtjes in het reddingsvest. De opdracht was tijdens de KiKaRoW: bij de boot blijven, eventueel via een reddingslijn die achter de boot in het water kon worden gelaten.

Tijdens oefeningen in Vinkeveen en op het IJsselmeer hebben we de boot op de kop gedraaid en gekeken hoe we hem zelf weer overeind konden krijgen. Eén van de ideeën was dat op de boot je minder snel afkoelt dan in het water, dus als je veilig op de boot zou kunnen zitten dan heeft dat de voorkeur boven in het water aan de boot hangen. Ook was het niet eenvoudig om koppen te tellen na het omslaan. Hoe houdt je elkaar in de gaten? Wie telt? Als de stuurvrouw niet uit het water kan klimmen door haar zwaardere kleding, wat dan? En wat er allemaal niet van een boot of roeier af kan vallen ontdek je tijdens deze oefeningen.

Naast deze oefeningen hebben we in 2004 een aantal outings kunnen doen op het IJsselmeer. We roeiden vanuit de Koninklijke in de Eersteling, een boot die wij door inzet van Adriaan van Vollenhoven mochten gebruiken. Voor velen van ons was het de eerste ervaring met het open water en het was een ervaring op zich om het rondje pampus te mogen varen. Ook de zwerftochten langs de eilandjes en IJburg vergeten we niet licht. Ook de wedstrijd rondom Pampus bij windkracht 5 op het IJsselmeer was een ervaring op zich maar gaf geen reden om onze voorbereiding aan te passen.

De Eersteling konden we ook meenemen met de eerste oefening in de haven van IJmuiden. Harry van Steijn wilde wel eens zien hoe de zeeroeiboot zich zou houden en voer persoonlijk in de RIB met ons mee. De zee hebben we niet gehaald, we kwamen ergens tussen de buitenpieren terecht waar al indrukwekkende golven waren (vonden we). We draaiden daar twee rondjes en voeren een testwissel uit waarbij een roeier uit de Eersteling in de RIB stapte en weer terug klom aan boord van de Eersteling. We moesten wennen aan het idee om alle riemen aan één kant van de boot op te tillen om de RIB langszij te kunnen laten komen. Overigens heeft het optillen van de riemen ons op geen enkele wijze in gevaar gebracht.

Vertrek KiKaRoW 2005

De week van het vertrek. De laatste puntjes worden op de i gezet. Een algemene vergadering met de deelnemers en het bestuur van KiKaRoW, de laatste verbetering in de procedure om riemen omhoog te tillen tijdens het aanvaren van de RIB, de inscheping op de Fogo Isle en de familie die het schip voor vertrek snel bezoekt. Dan de aankomst van The Vin over het Noordzee kanaal en het uitvaren bij IJmuiden.
Vertrek op 28 augustus 2005 vanaf het vlot van Roei- en kano vereniging Michiel de Ruyter, weggeschoten door de burgemeester van Uithoorn. Op de achtergrond ligt één van de begeleidende boten (de Zeven Provinciën) klaar voor de begeleiding naar Ouderkerk.

Alles is klaar. Op het laatste moment nog een stikkertje geplakt, het dopje dichtgedraaid, de bevestiging van Beer op de boeg nog eens nagekeken en dan de KiKa-riemen erin.

In IJmuiden in de vissershaven volgt de laatste publiekswissel, daarna gaat The Vin het zeegat uit; er varen werkelijk vele boten een stukje mee. Toeters van vele boten brengen een laatste groet. Op de kade staan familie en vrienden te zwaaien tot we zijn verdwenen…

KNRM vaart mee

Begeleiding op zee is essentieel. Er hoeft maar weinig fout te gaan en de gevolgen kunnen groot worden. Door de samenwerking met de KNRM werd het mogelijk om een oudere reddingsboot mee te laten varen. Ook de begeleiding van de Fogo Isle met haar faciliteiten maakte de KiKaRoW mogelijk. De voormalig robbenjager de Fogo Isle: verzorgt de logies en verzorging van roeiers met medische adviezen en massage. Vanaf de brug werd de scheepvaart gewaarschuwd en de route bepaald. De veiligheid van The Vin werd door de bemanning van dit schip gewaarborgd.Tijdens het roeien nog oefenden de stuurtjes met de brug in communicatie en veiligheid.

Voor geval van nood is de reddingsboot de Zeemanspot meegevaren met een enthousiaste bemanning (net als op de Fogo Isle). De bemanning had vroeger bij de KNRM gewerkt en dankzij de KNRM kon boot en bemanning samen meevaren. Deze reddingsboot had diverse functies. Waakhond komt daar het dichtste bij.

Vanuit de Fogo Isle werden de roeiers in groepjes van 2-3 gewisseld. Transfer is verzorgd door de twee RIB’s van de Fogo.

De RIB is snel, staat in verbinding met het moederschip met een marifoon en en is veilig bij het wisselen door de rubberen rand en de bemanning van twee ervaren bemanningsleden.Drie keer overdag en één keer ’s nachts hebben we voor de kust van ijmuiden het wisselen geoefend met de RIB. Hieruit is een veilige manier van wisselen ontstaan.

Meteo Consult voorzag ons project van weersvoorspellingen. Het omvatte windkracht, richting, golfhoogtes, temperatuur en algemene voorspelling van het weer op een vooraf afgesproken punt in de Noorzee, en dat voor 3 dagen. Daardoor werd beter van te voren voorzien in wat voor omstandigheden we terecht konden komen.

Roeiers roeiden met reddingsvesten aan. Geen enkel probleem, zelfs niet op een gladde zee zoals we die op de terugweg voor Rotterdam hadden. Hier wordt het reddingsvest gecontroleerd voor een roeier aan zijn transfer begint. De dekcrew controleerde de in- en uitgaande roeiers op uitrusting, kleding, vermoeidheid en vermogen.

Op zee

Roeien op zee gaat niet vanzelf. Veel slagen maak je in de lucht. Velen hadden last van blaren op de handen. Maar iedereen heeft het wel gehaald. Frans Göbel ging mee als arts. In zijn vrije tijd roeide hij gewoon in het roeischema der kika-roeiers mee. Hij werd deel van de ploeg.

Aankomst in Lowestoft (UK) na 100 mijl roeien. Voor de kust van Engeland waren we de avond ervoor voor anker gegaan en hadden The Vin uit het water gehesen. De volgende morgen is The Vin weer in het water gelaten en heeft de burgemeester van Lowestoft met haar cadet ons ingehaald. Op de pier van Lowestoft staan vooral kika-roeiers van de Fogo Isle.

Wachten op het vertrek terug naar NL. Buiten de haven van Lowestoft staat 5 Beaufort tegen. Hier is het nog onwaarschijnlijk rustig.

En hier valt het nog mee. Alhoewel er geen roeiers zijn uitgevallen hebben velen in de laatste etappes toch veel last gehad van blaren. Een eenduidige oplossing hiertegen is: van te voren veel meer roeien.

Aankomst in Nederland

De geweldige aankomst in Rotterdam tijdens de wereldhavendagen werd gevolgd door een huldiging in het stadhuis van Rotterdam. Daar werd de mascotte Beer die op de boeg van The Vin als enige de tocht in zijn geheel had volbracht door de stuurvrouwen aan Albert Vuil geschonken. Bij de KNRB werd de KiKaRoW beloond met de KNRB prijs. De voorzitter van de KNRB overhandigde persoonlijk de prijs. Hij had overigens ook als zitting in het comite van aanbeveling.

Ontvangst door Merel Vuil, de moeder van Vinnie, en de vader, Tom Krispijn, in de haven van Vlaardingen, ergens aan de Nieuwe Waterweg.

Intocht tijdens de Wereld Havendagen in Rotterdam. De begeleidende roeiboot is de Noorzee. Twee C4-en die ook meevoeren kregen assistentie van onze RIB. Het was zeer drukte op het water en op de kant.

Albert krijgt Beer als souvenir van de stuurvrouwen van The Vin.

De leden van de KNRB verkozen KiKaRoW voor de ere prijs voor bijzondere projecten. De voorzitter van de KNRB feliciteert KiKaRoW hoogst persoonlijk. Overigens steunde hij vanuit het comite van aanbeveling KiKaRoW op vele manieren.